مشرق زمین گاهوارۀ تمدن بشر است؛ این اعتقاد مشهوری است که منابع متعدد تاریخی و فرهنگی نیز بر آن تصریح کردهاند. لکن هنوز تلقی واحدی از مفهوم شرق وجود ندارد و محدودۀ آن نیز دقیقاً روشن نیست. مشرق زمین محدودۀ جغرافیایی گستردهای را، از شمال آفریقا تا شرق آسیا، دربرمیگیرد که ایران، خاورمیانه، چین و کشورهای شرق دور، هند، مصر، آسیای کوچک (میانه) و شمال آفریقا از مشهورترین سرزمینهای آن به شمار میروند. سابقۀ تاریخی طولانی و فرهنگ و هنر غنی این سرزمینها همواره موجب گرایش پژوهشگران به انجام مطالعات علمی در زمینۀ تاریخ، فرهنگ و هنر مشرق زمین شده است. از این رو پژوهشکدۀ نظر، با توجه به قرار گرفتن در یکی از مهمترین سرزمینهای مشرق و به عنوان یکی از مهمترین پژوهشکدههای فعال در زمینۀ هنر و معماری در ایران، بر آن شد تا فصلنامهای علمی را در زمینۀ هنر و تمدن شرق به همین نام منتشر کند.
نشریۀ علمی «هنر و تمدن شرق» از زمستان ۱۳۹۲ در زمینۀ تاریخ هنر شرق و جهان اسلام با مشارکت اساتید داخلی و دپارتمان هنر اسلامی دانشگاه سوربن فرانسه و تاریخ هنر و باستانشناسی دانشگاه آذربایجان منتشر میشود. این نشریه در حوزههای مختلف فلسفه هنر، معماری، باستانشناسی و تاریخ، جامعهشناسی، مردمشناسی، زبانشناسی و تاریخ اسطوره و ادیان شرق پذیرای مقالات علمی است. رویکرد نشریه بازنگری، تدبر و نواندیشی به منظور بازخوانی فرهنگ و تمدن شرق در محدودۀ وسیع فرهنگی، جغرافیای کهن و کنونی آن با رویکردهای ملهم از فرهنگ شرقی است. ارائۀ نظریههای جدید در این بخش مهم از تمدن بشری روشنگر ابهامات بسیاری در زمینة فرهنگ امروز جهان خواهد بود؛ در همین راستا و با هدف معرفی بهتر پژوهشهای انجامشده در حوزههای مرتبط با هنر و تمدن شرق به جوامع بینالمللی، این نشریه از ابتدای انتشار به صورت تمام متن به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر میشود.